Tranh đáng tin cậy chấp lãnh thổ tại Biển Đông và biển Hoa Đông: Lời hứa gió thoảng

Năng lượng Mới số 312  Ngày 9/4, Tổng bí thư, chủ toạ nước Trung Quốc Tập Cận Bình đã tiếp Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel đang ở thăm Bắc Kinh và nhấn mạnh, hiệp tác quân sự đóng vai trò quan yếu trong quan hệ song phương, do đó cần phát triển mối quan hệ hợp tác quân sự kiểu mới trong phạm vi chiến lược về xây dựng quan hệ nước lớn kiểu mới Trung - Mỹ. Nhưng cũng trong ngày 9/4, Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã chỉ trích việc Hạ viện Mỹ chuẩn y dự luật tái công nhận tầm quan yếu của đạo luật Quan hệ Đài Loan và cho phép Lầu Năm Góc chuyển giao tàu chiến đã qua dùng cho chính quyền Đài Bắc. Cùng ngày 9/4, Thủ tướng Australia đã tới thăm Trung Quốc sau khi ký thỏa thuận thương mại tự do với Hàn Quốc (8/4) và trước đó (7/4), khi phát biểu nhân chuyến thăm Nhật Bản, ông Tony Abbott đã bảo vệ thỏa thuận an ninh vừa ký với Tokyo với tuyên bố: Việc này không ảnh hưởng tới Bắc Kinh. Trong khi đó, Tân Hoa xã cảnh báo, Washington không nên can thiệp vào công việc nội bộ Hongkong bởi Phó tổng thống Mỹ Joe Biden gặp gỡ 2 nhân vật đối lập Hongkong (Martin Lee và Anson Chan) trước đó.  Ủng hộ có chủ đích  Ngày 8/4, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn đã hội đàm và đề cập tới cuộc tranh chấp cương vực đang leo thang trong khu vực; đồng thời đàm đạo cách thức để Mỹ - Trung có thể xây dựng mối quan hệ mạnh mẽ hơn sau thời kỳ lạnh giá. Ông Chuck Hagel cho rằng, Bắc Kinh không có quyền đơn phương thiết lập một vùng nhận mặt phòng không (ADIZ) ở quần đảo tranh chấp mà không tham vấn với các nước sở quan và Mỹ sẽ bảo vệ Nhật Bản trong cuộc tranh chấp với Trung Quốc. Hãng AP cho biết, ông Chuck Hagel thậm chí còn dùng ngón tay để ra hiệu rằng, Trung Quốc không có quyền đơn phương lập ADIZ bao trùm quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.  Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn (phải) và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel trước cuộc họp báo chung tại Bắc Kinh ngày 8/4  Trước đó, Washington cũng chối từ xác nhận ADIZ của Bắc Kinh sau khi nước này đề nghị phi cơ các nước phải thông tin lịch trình chuyến bay với Bộ Quốc phòng Trung Quốc. Mỹ quan ngại việc thiết lập ADIZ có thể châm ngòi cho một cuộc đối đầu giữa Trung Quốc với các nước sở quan. Trong khi đó, ông Thường Vạn Toàn nhấn mạnh, Trung Quốc không gây rắc rối với Nhật Bản, nhưng Bắc Kinh sẵn sàng dùng quân sự nếu cần để bảo vệ bờ cõi; đồng thời cảnh báo, Mỹ phải “liên tiếp cảnh giác” và “không nên dễ dãi ủng hộ” Tokyo. Đây là chuyến công du Trung Quốc trước nhất của ông Chuck Hagel với tư cách Bộ trưởng Quốc phòng và là cuộc hội đàm thứ 3 với Bộ trưởng Quốc phòng Thường Vạn Toàn kể từ khi 2 ông nhậm chức năm 2013. Trước cuộc hội đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Thường Vạn Toàn, ông Chuck Hagel đã có chuyến thăm kéo dài 2 giờ trên hàng không mẫu hạm Liêu Ninh; và trước đó Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ từng tuyên bố, chuyến thăm này nhằm thúc đẩy sự tin tức, cởi mở, minh bạch Mỹ - Trung và Washington luôn coi Bắc Kinh là bạn và chiến lược “xoay trục” sang châu Á của Mỹ không nhằm vào “người bạn của mình”. Theo ông Ian Storey, chuyên gia của Viện Nghiên cứu Đông Nam Á tại Singapore coi đây chỉ là hành động mang tính biểu tượng. Liên tưởng tới tàu Liêu Ninh, đang có tin nói rằng, ông Yanukovich đã bị lật đổ vì bán tàu sân bay cho Trung Quốc. Bởi khi mua hàng không mẫu hạm từ Ukraine với giá 20.000USD năm 1998, Trung Quốc cam kết không dùng vào mục đích quân sự nhưng sau khi ông Yanukovich làm Tổng thống đã hăng hái hỗ trợ Bắc Kinh tân trang Liêu Ninh để dùng vào mục đích quân sự - năm 2012, Liêu Ninh được đưa vào biên chế của quân đội Trung Quốc. Ngày 4/4, trang mạng ý kiến của Nga tiết lộ, tình hình Crimea đã đe dọa đến một hợp đồng chế tạo tàu chiến trị giá gần 350 triệu USD giữa Kiev và Bắc Kinh. Ngày 8/4, Hãng NHK cho biết, 5 Thượng nghị sĩ Mỹ đã trình dự thảo nghị quyết, trong đó tái khẳng định hỗ trợ cho các đồng minh của Washington trong bối cảnh sự hung hăng của Trung Quốc xung quanh chấp lãnh hải ở biển Hoa Đông và Biển Đông càng ngày càng gia tăng. Trong dự thảo kể trên, chủ toạ Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ Robert Menendez và 4 thượng nghị sĩ khác đã thanh minh quan ngại về việc Trung Quốc đơn phương thành lập ADIZ ở biển Hoa Đông hồi tháng 11/2013; song song tái khẳng định cam kết an ninh, quốc phòng với các đồng minh trong khu vực và cho rằng, Trung Quốc đã dùng lực lượng quân sự trên Biển Đông như tranh chấp với Philippines tại bãi cạn Scarborough/Hoàng Nham hay bãi Cỏ Mây và bãi Cỏ Rong (nằm trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam). Đây là động thái mới nhất của Thượng viện Mỹ nhằm vào Trung Quốc kể từ tháng 7/2013. Khi đó, Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đã duyệt tuyên bố chỉ trích Bắc Kinh vì những hành động phô trương sức mạnh tại các vùng biển xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.  Không ảnh hưởng gì  Ngày 8/4, tờ Times of India (Ấn Độ) cho biết, Bắc Kinh đã tụ hợp được 6.300 chứng cớ chứng minh chủ đội Nhật Bản từng sử dụng tù binh Trung Quốc để thể nghiệm khí giới sinh học (tìm thấy tại Đơn vị 731 của Nhật Bản, ở thị thành Cáp Nhĩ Tân, tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc) trong Thế chiến II. Trung Quốc cho biết, có ít ra 3.000 người bị sát hại trong những cuộc thử nghiệm tại Đơn vị 731 và Bắc Kinh sẽ triển lãm các vật chứng này tại một số bảo tồn trong nước. Trước đó (7/4), tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng dẫn lời ông Giả Khánh Quốc, Giáo sư về quan hệ quốc tế, Đại học Bắc Kinh cho rằng, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel đã sai trái khi rút ra sự tương đồng giữa hành động của Nga trong việc sáp nhập Crimea với tranh chấp quần đảo Điếu Ngư/Senkaku trên biển Hoa Đông. Trong khi đó Tân Hoa xã cho biết, nhiều chuyên gia Trung Quốc đã đề xuất đưa vào sách giáo khoa những chứng cớ được ghi trong văn học dưới thời nhà Thanh (1644-1911) về việc Trung Quốc đã phát hiện ra quần đảo Điếu Ngư/Senkaku.  tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc  Ngày 6/4, trong cuộc họp báo với Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera tại Tokyo, Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel cảnh báo, Trung      Quảng Cáo     Công ty còn có sự cộng tác của các chuyên gia pháp lý giỏi về chuyên môn, uy tín và nhiều kinh nghiệm công tác tại một số cơ quan quản lý Nhà nước nên hoạt động hoạt động của Công ty khá đa dạng. Với đội ngũ Luật sư và các Cộng tác viên đông đảo, Công ty hoạt động trên nhiều lĩnh vực như: Hình sự, Dân sự, Kinh tế, Hành chính, Lao động, Đất đai, Hôn nhân và gia đình … Công ty cũng làm tư vấn cho khách hàng về các lĩnh vực như Thuế, Đầu tư nước ngoài, Thương mại, Tài chính, Ngân hàng… và đã thu được nhiều kết quả đáng khích lệ. Những kết quả thu được trong quá trình hoạt động đã ghi nhận sự đóng góp củavan phong luat sutrong quá trình hoạt động, đặc biệt là hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật.  Quốc không nên có các hành động đơn phương để giải quyết các vấn đề tranh chấp chủ quyền bờ cõi với các quốc gia hàng xóm; song song thông tin, Mỹ sẽ triển khai 2 tàu khu trục trang bị hệ thống Aegis tới Nhật Bản vào năm 2017 và đây là một phần của chiến lược “xoay trục” sang Châu Á - Thái Bình Dương. Ông Chuck Hagel cũng cho biết, sẽ đưa thêm phi cơ không người lái Global Hawk tới Nhật Bản để tăng cường giám sát quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Ngày 4/4, tờ Asahi Shimbun cho biết, sau khi gỡ bỏ “3 nguyên tắc xuất khẩu vũ khí”, Tokyo sẽ xúc tiến giới doanh nghiệp Nhật Bản tăng cường tham gia vào các dự án liên hợp sản xuất và nghiên cứu trang thiết bị quốc phòng với cộng đồng quốc tế; đồng thời mở rộng hiệp tác với các đối tác chiến lược như Mỹ, Anh, Pháp, Ấn Độ, Australia và một số quốc gia Đông Nam Á. Trong đó Autralia rất quan tâm tới công nghệ tàu ngầm của lực lượng phòng vệ Nhật Bản. Ngày 6/4, trang mạng Nam Hoa buổi sáng dẫn báo mạng phóng thích quân cho biết, Bắc Kinh đã thành lập Tiểu ban lãnh đạo giám sát huấn luyện quân sự toàn quân (các đại quân khu, quân binh chủng, lực lượng cảnh sát vũ trang tham khảo mô hình của tiểu ban để lập tổ chức ứng) và đây là biện pháp mới nhất nhằm tăng cường sức đương đầu cho quân đội Trung Quốc. Trước đó (21/3), tờ quần chúng nhật báo đăng “Ý kiến về nâng cao trình độ huấn luyện quân sự sát thực tiễn đấu tranh” của Quân ủy Trung ương Trung Quốc. Theo đó, phải tụ họp thực hành đích xây dựng quân đội mạnh trong tình hình mới, không ngừng nâng cao khả năng có thể “đánh trận, đánh thắng trận” cho quân đội. Chuyên gia quân sự Trung Quốc Kiều Lương cho biết, thời kì gần đây, Trung Quốc tập trận với giả thiết chuẩn bị cho cuộc chiến có thể xảy ra. Chính ủy Hạm đội Đông Hải Vương Hoa Dũng cho rằng, cùng với việc hải quân vươn ra biển xa, mô hình huấn luyện hải quân cần phải thực hành phương thức sát với đấu tranh biển xa.  Sự thừa nhận muộn mằn  Ngày 8/4, ABS CBN News dẫn lời tướng Emmanuel Bautista, Tổng tư vấn trưởng các lực lượng vũ trang Philippines dìm, Manila đã bỏ quên việc phòng thủ bên ngoài để tụ tập vào các vấn đề an ninh nội bộ. Để khẳng định yêu sách chủ quyền mà Manila tuyên bố ở Biển Đông, tướng Emmanuel Bautista cho biết, quân đội Philippines sẽ có mặt và cắm cờ trong khu vực, bảo vệ ngư gia, chủ quyền và vẹn tuyền lãnh thổ với sự viện trợ của bạn bè và đồng minh. Cũng trong ngày 8-4, tân Đại sứ Trung Quốc tại Manila, ông Triệu Giám Hoa đã trình quốc thư lên Tổng thống Philippines Benigno Aquino. Sau khi trình quốc thư, ông Triệu Giám Hoa đã bàn luận Quan điểm về mối quan hệ Trung Quốc - Philippines và vấn đề Biển Đông với Tổng thống Benigno Aquino; song song nhấn mạnh, Bắc Kinh đề cao tầm quan yếu các mối quan hệ với Manila. Cùng ngày 8/4, một quan chức quân đội Philippines cho biết, khoảng 5.500 lính tráng Philippines và Mỹ sẽ dự cuộc tập trận chung thường niên Balikatan dự kiến bắt đầu từ ngày 5/5. Đại úy Annalea Cazcarro, người phát ngôn của cuộc tập trận Balikatan cho biết, chí ít 2.500 lính Mỹ sẽ tới Philippines để tham dự cuộc tập trận Balikatan nhằm nâng cao khả năng kết hợp giữa quân đội 2 nước. Ngày 7/4, khi giải đáp phỏng vấn Hãng Bloomberg (Mỹ), Ngoại trưởng Indonesia Marty Natalegawa cho biết, Jakarta muốn Bắc Kinh giảng giải về một bản bồ in trên hộ chiếu Trung Quốc chứa tuyên bố chủ quyền tại Biển Đông và nước này đã đề nghị liên hợp Quốc giúp đỡ để có sự giảng giải rõ ràng về mặt pháp lý. Theo ông Marty Natalegawa, Indonesia muốn Trung Quốc giảng giải rõ ràng để tránh hiểu nhầm, vì hiểu nhầm trong vấn đề chủ quyền bờ cõi có thể dẫn đến nguy cơ xung đột trong khu vực. Trước đó (3/4), Hãng Reuters dẫn lời Tướng Moeldoko, Tư lệnh quân đội Indonesia đãi đằng lo ngại về tái thăng bằng quyền lực ở Châu Á - yên bình Dương đang thúc đẩy chạy đua vũ trang trong khu vực và có thể châm ngòi cho xung đột. Tướng Moeldoko cũng cho biết, quân đội Indonesia liên tục đánh giá rủi ro đối với quần đảo Natuna có tiềm năng dầu lửa, khí đốt phong phú đang bị “đường lưỡi bò” của Trung Quốc lấn chiếm, mặc dù ông nhấn mạnh vai trò trung lập của Indonesia trong tranh chấp Biển Đông. Trong tháng 3, ông Fahru Zaini, Phó trợ lý Bộ trưởng Bộ An ninh phụ trách về học thuyết chiến lược quốc phòng Indonesia cũng nhấn mạnh, tuyên bố chủ quyền “đường lưỡi bò” phi lý của Trung Quốc trên Biển Đông đã lấn sâu vào lãnh hải của Indonesia. Ngày 2/4, tập san Quốc phòng IHS Jane’s tiết lậu, không lực Indonesia đang lên kế hoạch nâng cấp cứ không quân tại đảo Riau để đủ khả năng cho đấu tranh cơ Sukhoi Su-27 và Su-30 hoạt động và đây là một phần trong núm của Tổng thống Susilo Bambang Yudhoyono nhằm xây dựng lực lượng tối thiểu để bảo vệ bờ cõi Indonesia. Cũng trong ngày 2/4, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ra thông báo khẳng định, Bắc Kinh không có tranh chấp với Indonesia ở quần đảo Natuna. Trước đó (27/3), IHS Jane’s đưa tin, Indonesia sẽ triển khai 4 trong số 8 tàu bay trực thăng AH-64E tiến công Apache đến quần đảo Natuna để phòng ngừa trước những bất ổn trên Biển Đông. Ngày 4/4, Tập đoàn Công nghiệp nặng Boustead (BHIC) của Malaysia cho biết, họ sẽ chế tạo tàu chiến tuần duyên tàng hình đầu tiên vào đầu năm 2015 nhằm tăng cường sức mạnh cho hải quân nước này. Trước đó, Bộ Quốc phòng Malaysia đã đặt mua 6 khinh hạm lớp Gowind (khoảng 500 triệu USD/chiếc), do Tập đoàn đóng tàu DCNS của Pháp chế tạo. Theo Bộ trưởng Quốc phòng Datuk Seri Hishammuddin Tun Hussein, 6 tàu kể trên sẽ được sử dụng để phẳng phiu các vùng kinh tế đặc quyền trên biển của Malaysia, đặc biệt tại những khu vực có hoạt động kinh tế cao. Ngày 7/4, Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Nhật Bản (JCG) đã phát hiện 3 tàu tuần duyên của Trung Quốc (Hải cảnh 2113, 2337 và 2506) tại vùng lãnh hải của Nhật Bản, gần quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư trên lãnh hải Hoa Đông. Đây là ngày thứ 17 liên tục tàu Trung Quốc xuất hiện xung quanh khu vực quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Trước đó (trong 3 ngày, từ 4 đến 6/4), máy bay chiến đấu của Lực lượng phòng thủ Nhật Bản đều ở trong tình trạng báo động do sự xuất hiện của tàu bay quân sự Nga gần bờ biển Nhật Bản. Theo tập san quốc phòng Kanwa Defense Review (Canada), trong năm 2014, Moskva có thể khai triển tranh đấu cơ đời thứ 4, bao gồm Sukhoi Su-35S, đến tỉnh thành Komsomolsk-on-Amur tại vùng Khabarovsk Krai sát với biên thuỳ Nga - Trung và động thái này được cho là để đối phó với sự gia tăng mạnh sức mạnh không quân của Trung Quốc, Mỹ và Nhật Bản ở Viễn Đông.  Hồng Thất Công - Tuấn Quỳnh